Hệ thống bôi trơn trên ô tô là gì? Cấu tạo và công dụng

Hệ thống bôi trơn trên ô tô có vai trò rất quan trọng đối với quá trình vận hành của một chiếc xe ô tô. Hệ thống này giúp giảm thiểu sự mài mòn, làm sạch và giảm khí thải động cơ một cách hiệu quả. Cùng Phụ Tùng HQ tìm hiểu về hệ thống này trong bài viết dưới đây nhé!

Hệ thống bôi trơn trên ô tô là gì?

Hệ thống bôi trơn trên ô tô là quá trình chất bôi trơn phân cách các bộ phận kim loại với nhau. Chất bôi trơn có 3 dạng là rắn, lỏng, khí; trong đó dạng bôi trơn chất lỏng được sử dụng nhiều nhất trong các dòng xe ô tô.

Hệ thống bôi trơn có vai trò rất quan trọng, nếu như không có chúng, kim loại sẽ tiếp xúc trực tiếp và chuyển động qua nhau, tạo ra ma sát và sinh nhiệt, gây hao mòn động cơ và giảm tuổi thọ động cơ.

Hệ thống bôi trơn trên ô tô là gì?

Cấu tạo hệ thống bôi trơn

Hiện nay, hệ thống bôi trơn trên ô tô gồm các bộ phận chính như sau:

Bể dầu, cacte dầu

Là bể chứa hình bát để lưu trữ dầu động cơ và cung cấp dầu cho các động cơ. Bể dầu nằm dưới cacte, giúp dễ dàng lấy dầu từ phía dưới. Khi động cơ không hoạt động, bể dầu sẽ là nơi lưu trữ dầu.

Trong trường hợp đường đi gồ ghề, xấu có thể làm bể dầu bị hư hại. Vì vậy, bể dầu thường được chế tạo từ vật liệu cứng và có thêm lớp bảo vệ bằng đá.

Cấu tạo hệ thống bôi trơn

Xem ngay: Mô bin đánh lửa ô tô là gì? Các lỗi mô bin đánh lửa ô tô thường gặp NHẤT

Bơm dầu (nhớt)

Đây là bộ phận đẩy dầu bôi trơn đến các bộ phận chuyển động trong động cơ. Bơm dầu bao gồm ổ trục khuỷu, trục cam và bộ nâng van.

Bơm dầu được đặt dưới cacte, gần với bể chứa dầu. Bơm dầu cung cấp dầu cho bộ lọc dầu và đưa dầu quay trở lại. Do đó, dầu sẽ được chuyển đến các bộ phận chuyển động khác nhau của động cơ thông qua hệ thống đường dẫn dầu.

Trong thực tế, bơm dầu và đường dẫn dầu dễ bị nghẹt bởi các hạt nhỏ, gây hư hại nghiêm trọng hoặc thậm chí làm hỏng động cơ. Vì vậy, cần thay nhớt động cơ và bộ lọc định kỳ.

Bộ lọc dầu

Bộ lọc dầu có nhiệm vụ giữ lại các hạt nhỏ và loại bỏ chúng khỏi dầu, làm sạch dầu trước khi nó đến các bộ phận của động cơ. Dầu từ bơm dầu sẽ chảy qua bộ lọc và đi vào hệ thống đường dẫn dầu.

Đường dẫn dầu

Đường dẫn dầu giúp dầu lưu thông đến tất cả các bộ phận chuyển động của xe một cách nhanh chóng.

Hệ thống đường dẫn dầu bao gồm một loạt các đường ống liên kết với nhau. Chúng có nhiệm vụ chuyển dầu đến các bộ phận cần thiết.

Đường dẫn dầu gồm các đoạn lớn và nhỏ được khoan bên dưới khối xi lanh. Các đoạn lớn hơn kết nối với các đoạn nhỏ hơn, cùng nhau cung cấp dầu động cơ đến đầu xi lanh và trục cam trên không.

Bộ làm mát dầu

Đây là thiết bị hoạt động như một bộ tản nhiệt với chức năng làm mát dầu nóng. Bộ làm mát dầu truyền nhiệt từ đầu động cơ sang chất làm mát động cơ thông qua các cánh tản nhiệt. Bộ làm mát dầu kiểm soát nhiệt độ của dầu động cơ, giữ cho độ nhớt được kiểm soát trong mức cho phép. 

Cấu tạo hệ thống bôi trơn trên ô tô

Xem ngay: Lý do gây hư hỏng quạt làm mát két nước ô tô phổ biến mà người lái mới cần biết

Công dụng của hệ thống bôi trơn

Hệ thống bôi trơn có công dụng giảm thiểu mài mòn động cơ, tránh việc chúng tiếp xúc trực tiếp với nhau nhờ cơ chế đóng chặt khe hở giữa các bộ phận chuyển động như trục, ổ trục,... Ngoài ra, hệ thống này còn đóng vai trò như một chất làm sạch trong động cơ khi di chuyển các hạt bụi bẩn. Các hạt bụi nhỏ sẽ được giữ lại ở bộ lọc dầu, trong khi các hạt bụi to sẽ được giữ ở bể dầu.

Hệ thống bôi trơn còn hoạt động tương tự như một hệ thống làm mát. Bên cạnh đó, hệ thống cũng giúp giảm khí thải với việc tạo ra một vòng đệm giữa thành xi lanh và các vòng piston.

Công dụng của hệ thống bôi trơn

Nguyên lý hoạt động của hệ thống bôi trơn

Nguyên lý làm việc của hệ thống bôi trơn là sự lưu thông tuần hoàn của dầu trong hệ thống. Khi động cơ hoạt động, các te chảy ra dầu được bơm hút thông qua hệ thống phao lọc đầu, dẫn đến bầu lọc thô và vào ống dẫn dầu chính. Dầu từ ống dẫn chính sẽ chảy ra và bôi trơn cho cổ trục cam, trục đòn mở và bạc cổ trục chính thông qua ống dầu nhánh. Sau đó, dầu chảy qua các lỗ và rãnh trong trục khuỷu rỗng để thực hiện nhiệm vụ bôi trơn bạc đầu to của thanh truyền và các cổ trục khác của trục khuỷu. Đồng thời, từ cổ biên, dầu đi qua các lỗ dẫn nhỏ và rãnh dọc ở thân thanh truyền để bôi trơn chốt piston.

Một số động cơ có lỗ phun dầu trong đầu to của thanh truyền được khoan nghiêng một góc 40-45 độ so với đường tâm của thanh truyền. Dầu sẽ được phun hoặc té lên để bôi trơn xi lanh, cam và con đội ngay khi lỗ phun dầu trùng hoặc thông với lỗ dầu ở cổ biên. Sau khi bôi trơn tất cả các chi tiết, dầu sẽ quay trở lại te.

Nguyên lý hoạt động của hệ thống bôi trơn

Trên đây là bài viết của Phụ Tùng HQ về những thông tin về hệ thống bôi trơn trên ô tô chi tiết về cấu tạo, nguyên lý hoạt động,... Hy vọng bài viết này đã mang lại cho bạn nhiều thông tin hữu ích về hệ thống này.