Phanh ABS và Phanh đĩa: Lựa chọn nào là tốt nhất?

Hệ thống phanh là một trong những yếu tố quan trọng nhất đảm bảo an toàn cho người lái và hành khách khi di chuyển bằng ô tô. Trong đó, phanh ABS và phanh đĩa là hai khái niệm thường được nhắc đến và đôi khi bị nhầm lẫn với nhau. Bài viết này Phụ tùng HQ sẽ giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt giữa hai loại phanh này, vai trò của chúng trong hệ thống phanh tổng thể, cũng như ưu nhược điểm của từng loại nhé!

Phanh đĩa là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Phanh đĩa là loại phanh phổ biến trên hầu hết các dòng ô tô hiện đại. Nó được sử dụng rộng rãi nhờ khả năng làm việc hiệu quả và độ bền cao.

Phanh đĩa bao gồm các bộ phận chính như đĩa phanh (rotor), má phanh (brake pads), cùm phanh (caliper) và piston. Khi người lái đạp phanh, lực được truyền từ bàn đạp phanh qua dầu phanh tới piston, từ đó đẩy má phanh ép vào hai bên đĩa phanh đang quay cùng bánh xe. Sự ma sát giữa má phanh và đĩa phanh sẽ làm giảm tốc độ bánh xe, từ đó giúp xe dừng lại.

So với các loại phanh truyền thống như phanh tang trống, phanh đĩa có ưu điểm là tản nhiệt tốt hơn, độ bám ổn định và ít bị mất hiệu suất trong điều kiện phanh gấp hoặc khi phanh liên tục. Phanh đĩa thường được lắp ở bánh trước của ô tô, và trên các xe cao cấp hoặc hiệu suất cao, cả bốn bánh đều được trang bị phanh đĩa.

Xem ngay: Các thương hiệu phụ tùng ô tô phổ biến nhất hiện nay

Phanh ABS là gì và Nguyên lý hoạt động

Phanh ABS (Anti-lock Braking System) là một hệ thống phanh an toàn tiên tiến, có chức năng chống bó cứng bánh xe khi phanh gấp.

Không giống như phanh đĩa là một cơ cấu cơ khí, ABS là một hệ thống điện tử thông minh được tích hợp vào hệ thống phanh của xe. Khi người lái đạp phanh mạnh (đặc biệt là trong tình huống khẩn cấp hoặc trên đường trơn trượt), hệ thống ABS sẽ phát hiện nguy cơ bánh xe bị khóa cứng và lập tức điều chỉnh lực phanh bằng cách nhấp nhả phanh liên tục với tần suất cực cao. Điều này giúp bánh xe vẫn quay, từ đó duy trì khả năng điều khiển và hướng lái cho người điều khiển.

ABS bao gồm các bộ phận chính như: cảm biến tốc độ bánh xe, bộ điều khiển điện tử (ECU), bộ chấp hành và van điều chỉnh áp lực phanh. Khi hoạt động, bạn có thể cảm nhận thấy bàn đạp phanh rung nhẹ – đó là dấu hiệu ABS đang làm việc.

Việc trang bị ABS giúp giảm thiểu nguy cơ trượt bánh, tăng cường độ ổn định của xe khi phanh và đặc biệt hữu ích trong điều kiện đường ướt, trơn trượt hoặc khi cần phanh gấp để tránh chướng ngại vật.

Xem ngay: Nguyên nhân khiến đèn phanh ô tô không tắt được

So sánh phanh đĩa và phanh ABS

Nhiều người nhầm lẫn phanh ABS và phanh đĩa là hai hệ thống thay thế cho nhau. Trên thực tế, chúng không đối lập mà bổ trợ lẫn nhau trong hệ thống phanh của ô tô.

Phanh đĩa là cấu trúc cơ học giúp tạo ra lực ma sát để dừng xe, trong khi ABS là hệ thống điện tử hỗ trợ giúp tối ưu hóa hoạt động của phanh – đặc biệt trong các tình huống nguy hiểm. Bạn có thể hình dung phanh đĩa là phần “cơ bắp”, còn ABS là “bộ não” kiểm soát lực phanh một cách thông minh.

Một số điểm khác biệt chính:

Trên thực tế, đa số xe hiện đại được trang bị cả hai: phanh đĩa ở bánh trước (và đôi khi cả sau), cùng hệ thống ABS để nâng cao hiệu quả và độ an toàn khi phanh.

Ưu nhược điểm của phanh ABS và phanh đĩa trong thực tế

Mỗi loại phanh đều có ưu điểm riêng và phù hợp với các điều kiện vận hành khác nhau. Cùng phân tích kỹ hơn để hiểu cách lựa chọn và sử dụng đúng cách.

Ưu điểm của phanh đĩa

- Khả năng tản nhiệt tốt, ít bị mất phanh (fading) khi sử dụng lâu dài.

- Phản hồi nhanh, chính xác và ổn định trong hầu hết các điều kiện.

- Thiết kế gọn gàng, dễ bảo trì.

Nhược điểm của phanh đĩa:

- Hiệu quả giảm dần khi má phanh bị mòn hoặc đĩa bị cong.

- Có thể bị ảnh hưởng trong môi trường bụi bẩn hoặc ẩm ướt nếu không được bảo dưỡng thường xuyên.

Ưu điểm của hệ thống phanh ABS:

- Giảm nguy cơ mất kiểm soát khi phanh gấp.

- Hạn chế trượt bánh, đặc biệt hiệu quả trên đường trơn, băng tuyết.

- Nâng cao độ an toàn tổng thể cho cả người lái và hành khách.

Nhược điểm của ABS:

- Chi phí lắp đặt và bảo dưỡng cao hơn.

- Trong một số trường hợp (đường sỏi, cát), ABS có thể làm tăng quãng đường phanh nếu không được tối ưu.

Thay vì lựa chọn giữa phanh đĩa hay ABS, bạn nên hiểu rằng sự kết hợp của cả hai sẽ mang lại hiệu quả và độ an toàn cao nhất cho xe của bạn.

Nếu bạn đang tìm mua ô tô, hãy ưu tiên những mẫu xe được trang bị cả phanh đĩa ở ít nhất hai bánh trước và hệ thống ABS tiêu chuẩn. Điều này không chỉ giúp nâng cao khả năng kiểm soát xe mà còn là yếu tố quyết định trong các tình huống phanh khẩn cấp, nhất là trong điều kiện giao thông phức tạp hiện nay.

Trên đây là bài viết “Phanh ABS và Phanh đĩa: Lựa chọn nào là tốt nhất?” mà Phụ Tùng HQ muốn chia sẻ đến bạn. Việc bảo dưỡng định kỳ hệ thống phanh – bao gồm kiểm tra má phanh, dầu phanh và tình trạng cảm biến ABS – cũng là yếu tố quan trọng giúp đảm bảo sự hoạt động ổn định và an toàn lâu dài.