Tất tần tật từ A - Z về van tiết lưu điều hòa ô tô
Hệ thống điều hòa không khí trên ô tô là một tính năng thiết yếu, góp phần mang đến sự tiện nghi và dễ chịu cho cả người lái và hành khách trong suốt chuyến đi. Trong cấu tạo của hệ thống này, van tiết lưu giữ vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh lưu lượng khí lạnh, nhằm duy trì nhiệt độ bên trong xe ở mức ổn định và phù hợp. Hãy cùng Phụ Tùng HQ khám phá chi tiết về van tiết lưu ô tô qua bài viết sau nhé!
Van tiết lưu điều hòa ô tô là gì?
Van tiết lưu (còn gọi là van giãn nở, van tiết chế hoặc van tiết lưu nhiệt) là một bộ phận quan trọng trong hệ thống điều hòa không khí của ô tô, có chức năng điều chỉnh lưu lượng môi chất lạnh (thường là gas lạnh) đi vào dàn lạnh. Van này giúp giảm áp suất của môi chất lạnh sau khi rời khỏi dàn nóng, từ đó tạo điều kiện để môi chất hóa hơi và hấp thụ nhiệt hiệu quả trong dàn lạnh.
Việc kiểm soát chính xác lượng môi chất lạnh đi qua van tiết lưu cho phép hệ thống điều hòa duy trì nhiệt độ ổn định trong cabin xe.

Vai trò của van tiết lưu xe ô tô
Van tiết lưu đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo hiệu suất hoạt động và khả năng tiết kiệm năng lượng của hệ thống điều hòa ô tô. Nếu van hoạt động không chính xác, có thể gây ra hàng loạt vấn đề như: không khí trong cabin không đủ lạnh, nhiệt độ không đạt yêu cầu hoặc hệ thống điều hòa tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn bình thường.
Cấu tạo van tiết lưu điều hòa ô tô
Trong hệ thống điều hòa không khí của ô tô, van tiết lưu là bộ phận quan trọng giúp kiểm soát lưu lượng môi chất lạnh.
Cấu tạo của van tiết lưu bao gồm nhiều chi tiết cơ khí và điện tử, trong đó thanh trượt và cuộn dây điện từ (solenoid coil) là hai thành phần then chốt, cùng với một số bộ phận phụ trợ khác hỗ trợ hoạt động ổn định và hiệu quả.

Thanh trượt (Slide Valve)
Thanh trượt là bộ phận trung tâm trong cấu trúc cơ khí của van tiết lưu, thường có hình dạng hình trụ với một lỗ nhỏ ở giữa. Nó có thể di chuyển lên xuống để điều chỉnh độ mở của lỗ tiết lưu – từ đó kiểm soát lượng môi chất lạnh đi qua van.
Sự di chuyển của thanh trượt được điều khiển bởi cuộn dây điện từ. Khi cuộn dây này nhận tín hiệu và được kích hoạt, thanh trượt sẽ dịch chuyển lên trên, làm mở rộng lỗ tiết lưu và cho phép nhiều môi chất lạnh đi qua, góp phần tăng cường khả năng làm mát trong khoang cabin.
Khi cuộn dây ngừng hoạt động, thanh trượt sẽ trở lại vị trí ban đầu nhờ lực đàn hồi hoặc trọng lực, làm thu hẹp lỗ tiết lưu và giảm lưu lượng môi chất lạnh.

Cuộn dây điện từ (Solenoid Coil)
Cuộn dây điện từ là một bộ phận điều khiển điện tử quan trọng, có vai trò truyền động cho thanh trượt. Nó được kết nối với cảm biến nhiệt độ trong cabin xe. Khi cảm biến phát hiện nhiệt độ trong xe tăng cao vượt ngưỡng cài đặt, nó sẽ gửi tín hiệu đến cuộn dây điện từ để kích hoạt. Lúc này, cuộn dây tạo ra từ trường làm thanh trượt nâng lên, mở rộng đường dẫn cho môi chất lạnh.
Khi nhiệt độ bên trong cabin đạt mức mong muốn, cảm biến sẽ ngừng gửi tín hiệu, khiến cuộn dây điện từ dừng hoạt động và thanh trượt sẽ quay về vị trí ban đầu để thu hẹp dòng môi chất lạnh, giữ cho nhiệt độ xe luôn ổn định mà không tiêu hao năng lượng quá mức.
Nguyên lý hoạt động của van lưu tiết điều hòa
Các bộ phận trong cấu tạo của van tiết lưu hoạt động dựa trên nguyên lý điều chỉnh lưu lượng môi chất lạnh đi vào dàn lạnh, từ đó kiểm soát hiệu quả quá trình làm mát trong khoang cabin.

Khi nhiệt độ bên trong xe tăng cao vượt ngưỡng thiết lập, cảm biến nhiệt độ sẽ gửi tín hiệu đến cuộn dây điện từ. Ngay lập tức, cuộn dây được kích hoạt, tạo ra từ trường làm thanh trượt di chuyển lên, mở rộng lỗ tiết lưu. Nhờ đó, một lượng lớn môi chất lạnh được đưa vào dàn lạnh, giúp giảm nhanh nhiệt độ trong cabin.
Ngược lại, khi nhiệt độ bên trong xe đạt mức mong muốn, cảm biến sẽ ngừng truyền tín hiệu. Cuộn dây điện từ ngừng hoạt động, và thanh trượt sẽ tự động trở về vị trí ban đầu, làm thu hẹp lỗ tiết lưu. Điều này khiến lượng môi chất lạnh đi qua dàn lạnh giảm xuống, giúp duy trì nhiệt độ ổn định, tránh làm lạnh quá mức và góp phần tiết kiệm năng lượng, tối ưu hiệu suất hoạt động của hệ thống điều hòa.
Trên đây là bài viết của Phụ Tùng HQ về các thông tin liên quan đến van tiết lưu ô tô. Hy vọng thông qua bài viết này, bạn đọc đã nắm được những đặc điểm của van tiết lưu điều hòa ô tô để sử dụng chúng một cách hiệu quả nhất.