Cảm biến trục khuỷu là gì? Cách kiểm tra cảm biến trục khuỷu
Các hiện tượng như xe hao dầu, chết máy thường xuyên, đèn check engine báo sáng rất có thể đến từ sự trục trặc của cảm biến trục khuỷu. Vậy có cách kiểm tra cảm biến trục khuỷu ngay tại nhà không? Hãy cùng Phụ tùng HQ đi tìm câu trả lời nhé.
Cảm biến trục khuỷu là gì?
Để hiểu rõ hơn về cảm biến trục khuỷu, hãy cùng tìm hiểu thêm về vai trò, vị trí và nguyên lý hoạt động của trục khuỷu nhé.
Cảm biến vị trí trục khuỷu
Cảm biến trục khuỷu (CPS - Crankshaft Position Sensor) trong ô tô là một thiết bị quan trọng của động cơ. CPS được sử dụng để phát hiện và gửi tín hiệu về vị trí và tốc độ quay của trục khuỷu đến bộ điều khiển động cơ (ECU).
Thông tin từ CPS được ECU sử dụng để tính toán góc đánh lửa, điều chỉnh thời gian phun nhiên liệu, và các chức năng điều khiển khác để đảm bảo hoạt động hiệu quả của động cơ.

Vai trò cảm biến trục khuỷu
Cảm biến này được sử dụng để theo dõi và gửi thông tin về vị trí và tốc độ quay của trục khuỷu đến bộ điều khiển động cơ (ECU - Engine Control Unit).
Cụ thể, vai trò của vị trí cảm biến trục khuỷu bao gồm:
- Định vị vị trí trục khuỷu: CPS giúp xác định chính xác vị trí của trục khuỷu (crankshaft) trong chu kỳ hoạt động của động cơ. Thông tin này cần thiết để ECU biết được vị trí của piston trong xi-lanh, từ đó xác định thời điểm chính xác cho các sự kiện như phun nhiên liệu và đánh lửa.
- Đo tốc độ quay của động cơ: CPS cung cấp thông tin về tốc độ quay của trục khuỷu. Thông tin này rất quan trọng để ECU điều chỉnh thời điểm phun nhiên liệu và góc đánh lửa theo tốc độ quay hiện tại của động cơ.
- Đảm bảo hoạt động chính xác của động cơ: Bằng cách cung cấp các thông tin trên, CPS giúp ECU điều khiển chính xác thời điểm phun nhiên liệu và góc đánh lửa, từ đó tối ưu hóa hiệu suất và tiêu thụ nhiên liệu của động cơ
Phân loại
Cấu trúc của các loại cảm biến vị trí trục khuỷu khá đơn giản và bao gồm ba loại chính: cảm biến từ, cảm biến Hall và cảm biến quang.
Các thành phần của từng loại cảm biến khác nhau như sau:
- Cảm biến Hall bao gồm vỏ cảm biến, dây tín hiệu ra, IC, nam châm vĩnh cửu, phần từ Hall, bánh răng kích tử và khe hở không khí.
- Cảm biến điện từ bao gồm vỏ cảm biến, dây tín hiệu ra, nam châm vĩnh cửu, cuộn dây cảm ứng, vẩu cực, bánh răng kích từ và khe hở không khí.
- Cảm biến quang

Nguyên lý hoạt động
Cảm biến vị trí trục khuỷu hoạt động dựa trên nguyên tắc sử dụng nam châm vĩnh cửu, bao gồm cả cảm biến từ và cảm biến Hall. Khi trục thép quay, các nam châm tạo ra một lĩnh vực từ trường biến đổi. Tín hiệu từ trường này được truyền đến ECU để xác định chính xác góc đánh lửa và điều chỉnh thời gian phun nhiên liệu.
Đó là một số thông tin chung về cảm biến trục khuỷu. Vậy làm thế nào để biết được vị trí cảm biến trục khuỷu đang gặp vấn đề?
XEM NGAY: Nguyên nhân xe ô tô đề khó nổ và cách khắc phục
Cách kiểm tra cảm biến trục khuỷu
Dấu hiệu vị trí cảm biến trục khuỷu có vấn đề
Khi nhận thấy những hiện tượng dưới đây, chủ xe nên đưa xe đến garage để kiểm tra, bảo dưỡng hoặc thay thế:
- Xe ô tô khó tăng tốc, có thể bị giật khi tăng ga.
- Động cơ rung giật do lúc đánh lửa không đúng thời điểm.
- Mức tiêu hao nhiên liệu tăng cao hơn bình thường và đèn báo lỗi động cơ sáng.
- Xe không khởi động được hoặc tắt máy giữa chừng khi đang di chuyển.

Các lỗi hay gặp ở vị trí cảm biến trục khuỷu
Khi cảm biến vị trí trục khuỷu gặp sự cố, đèn cảnh báo sẽ được kích hoạt, dẫn đến giảm hiệu suất động cơ và gây khó khởi động, rung giật hoặc động cơ có thể chết.
Cảm biến vị trí trục khuỷu thường gặp các vấn đề sau:
- Dây kết nối với cảm biến CPS bị đứt.
- Khe hở được điều chỉnh không đúng cách, có thể gây gãy răng và làm giảm tín hiệu.
- Giắc cắm lỏng hoặc cảm biến vị trí trục khuỷu hỏng.
Cách kiểm tra
- Cảm biến từ
Đầu tiên, bạn cần kiểm tra điện trở của cuộn dây. Tiếp theo, kiểm tra khe hở giữa cảm biến và vành tạo xung. Cảm biến loại trong denco có khe hở khoảng từ 0.3 đến 0.5 mm, còn loại CB bắt đầu từ Puly hoặc đuôi bánh đà có khe hở từ 0.5 đến 1.5 mm. Cuối cùng, kiểm tra xung tín hiệu đầu ra của cảm biến để đảm bảo hoạt động bình thường.
Để kiểm tra hiệu suất của cảm biến trục khuỷu, bạn nên so sánh với thông số kỹ thuật của nhà sản xuất xe để có kết quả chính xác nhất.

- Cảm biến Hall
Đầu tiên, kích hoạt bằng cách quay chìa khóa sang vị trí ON. Sau đó, sử dụng oscilloscope để đo tín hiệu trên chân Signal khi khởi động động cơ, đảm bảo rằng các giá trị tương tự như thông số kỹ thuật (12V cho chân dương, 5V cho signal, và 0V cho mát). Cuối cùng, tiến hành phân tích tín hiệu từ cảm biến trục khuỷu bằng phương pháp Engine Speed data analysis.
Nếu cảm biến trục khuỷu bị hỏng, có thể xuất hiện các dấu hiệu như khởi động động cơ xe khó khăn, vòng tua động cơ không hoạt động trên bảng đồng hồ, và trở kháng của hai chân sẽ đo được từ 900 đến 1600 khi nguội và từ 1200 đến 1900 khi nóng.
Và để khắc phục nhanh nhất, chính xác nhất, bạn nên đưa xe ra gara ô tô uy tín để kiểm tra và thay thế cảm biến vị trí trục khuỷu nếu cần. Nếu bạn cần thay thế phụ tùng ô tô chính hãng thì đừng quên tham khảo qua website của Phụ tùng HQ nhé.
XEM NGAY: Hướng dẫn chi tiết cách làm sạch két nước ô tô