Cấu tạo hệ thống làm mát trên ô tô chi tiết NHẤT
Hệ thống làm mát ô tô gồm có 2 loại khác nhau và mỗi loại có một đặc điểm riêng. Vậy cấu tạo hệ thống làm mát trên ô tô như thế nào và nguyên lý làm việc của cả 2 loại hệ thống này có gì khác nhau? Hãy để Phụ tùng HQ giải đáp giúp bạn nhé.
Hệ thống làm mát ô tô là gì?
Hệ thống làm mát trên ô tô đóng vai trò vô cùng quan trọng trong động cơ. Chức năng chính của nó là kiểm soát nhiệt độ động cơ bằng cách hạ nhiệt độ sinh ra từ quá trình đốt cháy nhiên liệu, giữ cho nhiệt độ luôn ở mức an toàn. Điều này không chỉ giúp động cơ và các bộ phận khác trong xe hoạt động ổn định mà còn đảm bảo xe vận hành một cách an toàn và ổn định.
Hệ thống làm mát ô tô gồm 2 loại:
- Làm mát bằng không khí
- Làm mát bằng nước

Cấu tạo hệ thống làm mát ô tô
Hệ thống làm mát ô tô gồm có hệ thống làm mát bằng không khí và làm mát bằng nước. Tuy nhiên, ở ô tô chủ yếu là hệ thống làm mát bằng nước.
Hệ thống làm mát bằng không khí
Hệ thống làm mát bằng không khí cho ô tô có cấu trúc đơn giản gồm ba phần chính:
- Cánh tản nhiệt và phần thân động cơ
- Quạt gió
- Bản dẫn gió
Trong số đó, quạt gió đóng vai trò quan trọng nhất, giúp đưa không khí từ môi trường bên ngoài vào khoang động cơ để làm mát khu vực cánh tản nhiệt trên nắp xi lanh và phần thân động cơ, nơi hấp thụ nhiệt lớn trong quá trình hoạt động của động cơ.
Ưu điểm: cấu trúc đơn giản, nhẹ và chi phí thấp, chi phí bảo trì thấp do không có nhiều bộ phận phức tạp cần được bảo trì thường xuyên.
Nhược điểm: hiệu suất làm mát thấp, đặc biệt là đối với các động cơ lớn, và gây ra tiếng ồn lớn trong quá trình sử dụng.

Hệ thống làm mát bằng nước
Hệ thống làm mát bằng nước có cấu tạo phức tạp hơn với 5 bộ phận chính:
- Két nước: Bao gồm các ống nhỏ và lá nhôm mỏng xen kẽ nhau để tản nhiệt hiệu quả hơn. Đây là nơi chứa và cung cấp nước làm mát cho động cơ, đồng thời truyền nhiệt ra không khí để làm mát.
- Nắp két nước: Chức năng chính là giữ nước trong hệ thống và nâng cao hiệu quả làm mát bằng cách điều chỉnh áp suất và nhiệt độ.
- Van hằng nhiệt: Điều khiển lưu thông nước làm mát giữa động cơ và két nước, đóng khi khởi động để đạt nhiệt độ làm việc và mở khi nhiệt độ cao hơn mức cho phép để bắt đầu làm mát.
- Bơm nước: Đặt trước động cơ, sử dụng lực ly tâm để đẩy nước từ két làm mát đến động cơ mà không tăng áp suất, điều này quan trọng khi tăng tốc độ động cơ.
- Quạt gió: Tăng lưu lượng không khí qua két nước, cải thiện hiệu suất làm mát khi nước chảy vào động cơ.

Ưu điểm: hiệu suất làm mát vượt trội hơn nhiều so với hệ thống làm mát bằng không khí và không phát ra tiếng ồn khi hoạt động.
Nhược điểm: cấu tạo phức tạp, có giá thành cao vì cần nhiều bộ phận và đòi hỏi việc bảo dưỡng định kỳ thường xuyên.
Vậy với cấu tạo hệ thống làm mát trên ô tô như vậy thì nguyên lý làm việc hệ thống làm mát ô tô của cả 2 loại như thế nào?
XEM NGAY: Hướng dẫn chi tiết cách làm sạch két nước ô tô
Nguyên lý làm việc hệ thống làm mát ô tô
Nguyên lý làm việc của hệ thống làm mát ô tô khá đơn giản, chúng ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu năng vận hành của ô tô.
- Hệ thống làm mát bằng không khí
Hệ thống làm mát bằng không khí hoạt động theo cách đơn giản như sau: khi động cơ hoạt động, các cánh tản nhiệt trên nắp xi-lanh và thân động cơ hấp thụ nhiệt từ quá trình vận hành của động cơ.
Để giảm nhiệt độ và ngăn ngừa các hỏng hóc do nhiệt độ cao (như piston kẹt, mất hiệu quả của dầu nhớt, thậm chí là nguy cơ cháy nổ...), quạt gió sẽ đưa không khí từ bên ngoài vào khu vực này, giúp làm lạnh và điều hòa nhiệt độ trong khoang động cơ.
Khí sau khi làm mát khoang động cơ sẽ được thoát ra bên ngoài. Mặc dù có luồng khí lưu thông vào hệ thống để làm mát động cơ, nhưng không đủ để làm mát hoàn toàn. Hiệu suất làm mát của hệ thống không khí không cao, do đó, hệ thống này ít được sử dụng trên ô tô hiện nay. Tuy nhiên, trên xe máy thì vẫn được sử dụng.

- Hệ thống làm mát bằng nước
Hệ thống làm mát bằng nước hoạt động dựa trên việc tuần hoàn nước làm mát xung quanh động cơ. Khi động cơ hoạt động và nhiệt độ tăng lên, van hằng nhiệt sẽ mở để cho nước làm mát tuần hoàn qua hệ thống làm mát. Nước này hấp thụ nhiệt từ động cơ và sau đó được đẩy về két nước để làm mát.
Trong két nước, nước nóng này được đẩy qua các ống dẫn nhỏ và làm mát bằng quạt gió, sau đó được bơm trở lại để tiếp tục quá trình làm mát. Quá trình này lặp đi lặp lại liên tục trong suốt thời gian xe hoạt động.
Sử dụng hệ thống làm mát đúng cách
Để hệ thống làm mát hoạt động hiệu quả và bền bỉ, bạn nên lưu ý một vài điều khi sử dụng như sau:
- Hệ thống làm mát bằng không khí
Dù có thiết kế đơn giản và ít bộ phận hơn so với các hệ thống khác, nó vẫn cần phải được bảo trì thường xuyên để đảm bảo hoạt động hiệu quả nhất.
Các dấu hiệu như tiếng ồn quá lớn khi hoạt động và nhiệt độ động cơ cao liên tục là những dấu hiệu cần phải sửa chữa ngay lập tức.

- Hệ thống làm mát bằng nước
Cần thường xuyên kiểm tra và bảo trì hệ thống làm mát, thay thế các linh kiện khi cần thiết để đảm bảo hoạt động hiệu quả và ổn định của hệ thống.
Cần thường xuyên kiểm tra và bảo trì két nước và van hằng nhiệt.
Trên đây là những thông tin chung về cấu tạo hệ thống làm mát ô tô và nguyên lý làm việc hệ thống làm mát ô tô. Và bạn cũng cần kiểm tra hệ thống làm mát định kỳ để có thể khắc phục vấn đề kịp thời nếu có.
Bạn đừng quên theo dõi website phụ tùng HQ để cập nhật nhiều kiến thức bổ ích về ô tô nhé.
XEM NGAY: Nguyên nhân xe ô tô đề khó nổ và cách khắc phục